Onrechtmatige daad en wanprestatie

Wat is een onrechtmatige daad?

Een onrechtmatige daad is een:

• Inbreuk op een recht of
• Een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht of
• Een doen of nalaten in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt.

Ontelbaar veel handelingen kunnen als onrechtmatige daad worden bestempeld. Een voorbeeld is het met een voetbal intrappen van een ruit. Een ander voorbeeld is het aanrijden van een fietser met een auto. Ook het nalaten van het nemen van voorzorgsmaatregelen kan een onrechtmatige daad inhouden: het open laten staan van een kelderluik zonder afzetting.

Aan vijf voorwaarden moet zijn voldaan wil sprake zijn van een onrechtmatige daad die verplicht tot schadevergoeding:

• Een onrechtmatige gedraging (doen of nalaten, zie hierboven)
• De daad moet toe te rekenen zijn aan de dader
• Er is schade
• Een causaal verband tussen de daad en de schade (de schade is een gevolg van de daad)
• Relativiteit (de onrechtmatige daad is jegens u gepleegd (uw belang))

Als aan deze voorwaarden is voldaan ontstaat een verbintenis uit onrechtmatige daad. De schuldeiser heeft het recht schadevergoeding te verkrijgen van de schuldenaar (dader). Op de schuldenaar rust de verbintenis om de schuldeiser schadeloos te stellen. Bij de vaststelling van de schadevergoeding wordt rekening gehouden met de eigen schuld. Dit houdt in dat wanneer de schuldeiser ook zelf (deels) heeft bijgedragen aan de ontstane schade, de schadevergoeding kan worden verminderd. Een advocaat kan voor jou beoordelen wie aansprakelijk is voor jouw schade en het schadevergoedingstraject inzetten.

Wat is wanprestatie?

Naast de onrechtmatige daad is het mogelijk dat een contractspartij aansprakelijk wordt gesteld voor schade die je hebt geleden. Het verschil met de onrechtmatige daad zit in het feit dat bij de contractuele vorm van aansprakelijkheid reeds verbintenissen en verplichtingen bestaan tussen de partijen.

Hoe verloopt een procedure bij wanprestatie?

Wanprestatie ontstaat wanneer een of meerdere partijen de verbintenissen die voortvloeien uit de overeenkomst niet, niet tijdig of onjuist zijn nagekomen en dit aan de partij(en) kan worden toegerekend. Als eenmaal sprake is van wanprestatie kan je de nakoming van de overeenkomst vorderen. Indien dit geen effect heeft kan je de schuldenaar een laatste waarschuwing geven: de ingebrekestelling. Zonder actie door de schuldenaar treedt het verzuim in, als de fatale termijn uit de ingebrekestelling onbenut blijft. Wanneer nakoming van de overeenkomst blijvend onmogelijk is, treedt het verzuim onmiddellijk in. Je hoeft dan geen ingebrekestelling in te zetten.

De gevolgen van het verzuim kunnen vergaand zijn. Een aantal mogelijke scenario’s:

• Geldleningen worden in het geheel opeisbaar door de schuldeiser
• De schuldeiser kan uitvoering in natura vorderen via de rechter
• De schuldeiser kan schadevergoeding vorderen en wettelijke rente begint te lopen
• Ontbinding van de overeenkomst
• Opschorten verplichtingen door de schuldeiser
• Pand- en hypotheekrechten kunnen worden ingeroepen

Wanprestatie kan grote gevolgen hebben voor zowel de schuldeiser als de schuldenaar. Een advocaat staat zowel schuldeisers als schuldenaars bij wanneer sprake is van wanprestatie. Na een eerste beoordeling van uw zaak zal een advocaat jou vertellen wat jouw kansen zijn en of je recht hebt op een schadevergoeding.