Op staande voet ontslag: wanneer houdt dat stand?

Een ontslag op staande voet? Dat mag niet zomaar

De werkgever moet zich goed realiseren dat een ontslag op staande voet niet zomaar kan worden opgelegd. De werkgever moet rekening houden met de wettelijke vereisten. Er moet bijvoorbeeld een dringende reden zijn om het dienstverband te beëindigen. Verder moet het ontslag snel na het voorval dat de dringende reden vormt worden gegeven. Hierbij moet ook gelijk de dringende reden worden medegedeeld. Wanneer niet voldaan is aan de vereisten, dan kan een werknemer het ontslag ongedaan maken.

Procedure

Oplegging en bezwaar maken

Het is voor een werkgever vrij gemakkelijk om een ontslag op staande voet op te leggen. De werkgever deelt dit spoedig aan de werknemer mee en stuurt de werknemer een ontslagbrief. De werknemer is vervolgens aan zet. De werknemer moet eerst schriftelijk duidelijk maken dat hij het niet eens is met het ontslag. Hier geeft de werknemer aan dat hij beschikbaar is voor werk en loondoorbetaling verwacht.

Verzoek aan de rechter en tegenverzoek

De werknemer moet de kantonrechter verzoeken het ontslag te vernietigen. Hier heeft de werknemer een termijn van twee maanden na het ontslag voor. De werkgever kan hierbij een tegenverzoek tot ontbinding indienen, mocht de geldigheid van het ontslag op staande voet in het geding komen. Het overgrote merendeel van de gronden die de werkgever dan aanvoert zijn ernstig verwijtbaar handelen (de e-grond) en/of een verstoorde arbeidsverhouding (g-grond).₁
De rechter komt met het eindoordeel over het uitdiensttreding van de werknemer.

Het oordeel van de rechter: onterecht ontslag?

Er zijn een aantal praktijkvoorbeelden in de rechtspraak, waarbij een ontslag op staande voet geen standhoudt.

Dringende reden

Veelal heeft dit te maken met het de dringende reden. De dringende reden is vaak niet dringend genoeg om deze zware vorm van ontslag te rechtvaardigen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het door een werknemer wegnemen van – voor iedereen toegankelijke – koekjes ₂, of het meenemen van een plastic tasje, zonder hiervoor te betalen ₃

Fout, maar niet zó fout.

Ook vond de rechter een ontslag (met alle vervelende gevolgen) naar aanleiding van het nemen van een hap uit een (weg te gooien) donut door een supermarktmedewerker te heftig. De rechter keek hierbij onder andere naar het feit dat de werknemer al 17 jaar in dienst was, en dat het ontslag op staande voet grote financiële gevolgen zou hebben. De werknemer zat hierbij fout, maar niet zó fout. Hierbij haalde de rechter de algemene stelling aan dat ook diefstal van zaken met een zeer geringe of verwaarloosbare waarde een ontslag op staande voet kan opleveren (bagatel-delicten). Hoewel het einde van het dienstverband in stand bleef, kende de rechter wel een gedeelte van de transitievergoeding toe. ₄

Onverwijldheid en het laatste redmiddel

Zoals hierboven beschreven moet een ontslag op staande voet zeer snel na een voorval worden gegeven. Dit speelde bijvoorbeeld bij de volgende uitspraak: een werknemer zou volgens de werkgever alcohol hebben gedronken tijdens werktijd. Ongeacht of dit nu echt waar was, ging de rechter vrij snel kijken naar de onverwijldheidseis. Op 29 juni zou het voorval zijn gebeurd. Op 5 juli wist de werkgever al dat hij de werknemer zou ontslaan. Dit werd pas op 8 juli medegedeeld. Volgens de rechter is er daarom te veel tijd overheen gegaan.

Ook komt ter sprake of zo’n zwaar ontslag nu wel helemaal eerlijk was in de gegeven omstandigheden en of er niet een ander, minder zwaar middel voor de hand lag. Er wordt gekeken naar de omstandigheden van het geval. Hierbij is belangrijk dat de werknemer op verzoek van de werkgever, de bewuste dag anderhalf uur eerder was begonnen. Hoewel de werknemer ingeroosterd stond, was zijn dienst dus al geëindigd. De werkgever vroeg hem en collega’s vervolgens wel nog om wat laatste zaken af te handelen. Er was wel alcohol gedronken, maar in deze situatie zou een waarschuwing meer op zijn plek zijn geweest. Dit was immers ook bij een collega gebeurd. De vorderingen vanuit de ontslagen werknemer worden dan ook toegewezen. ₅

Afsluitend

Een ontslag op staande voet is gemakkelijk te geven, maar minder makkelijk in stand te houden. Vaak is de dringende reden toch niet zo dringend om zo’n zware sanctie op te leggen. Ook worden de andere wettelijke regels vaak niet nageleefd. Het is aan de werknemer om iets aan zijn of haar ontslag te doen, maar hierbij heeft deze wel een sterke positie als zwakkere partij. Het is hierbij belangrijk om te worden bijgestaan door iemand die er dagelijks mee bezig is. Heeft u te maken met ontslag op staande voet? Het staat u vrij om de situatie vrijblijvend voor te leggen aan de intakebalie van Omnius via 088 – 629 00 29
 

• ₁ https://www.bjutijdschriften.nl/tijdschrift/TvO/2017/1/TvO_2542-5315_2017_000_001_009
  ( mr. Marit Beukhof en mr. Rachel Rietveld, ‘Het ontslag op staande voet in cijfers’, Tijdschrift voor Ontslagrecht 2017)
• ₂ https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:GHSHE:2021:486
• ₃ https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:RBGEL:2020:3688
• ₅ https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:RBNHO:2019:9937

Meer weten over ontslag op staande voet? Bekijk de ontslag op staande voet pagina.